برای ارائه تعریف مناسب از خسارت معنوی لازم است معنای لغوی خسارت روشن شده و
سپس انواع خسارت و مالک تقسیم بندی آن معلوم شود. و طرح یک مسئله علمی و ارائه
پاسخ مناسب آن منوط به دریافت مبادی تصوری و تصدیقی آن مسئله است . لذا مسئله جبران
مالی خسارت معنوی امری است که مهمترین مبدأ تصوری آن مفهوم خسارت است ، بنابراین
بحث از معنای لغوی و اصطالحی خسارت ، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است .و اصل
جبران خسارت معنوی منشاء و فطری انسانی دارد که موضع ادیان الهی با توجه به مقتضیات
زمانی خود تنها معرّف دگرگونی شکل آن است که در این مبحث تطور تاریخی آن نیز به نحو
مختصر ارائه میشود .
خسارت و ضرر به اعتبارات مختلف تقسیمات متفاوت مییابد . خسارت به اعتبار اینکه به
یک شخص وارد می شود ، فردی و از آن جهت که به یک گروه یا جمع وارد شود ، درحالی
که نتوان فرد معین یا افراد مشخصی از آنها را متضرر به شمار آورد، جمعی تلقی می شود
برخی از نویسندگان حقوق اسلامی ضرر و خسارت را از آن جهت که به مال تعلق می گردد،
ضرر مالی و بدان دلیل که به بدن وارد می شود ، خسارت بدنی و بدان جهت که به
عرض و شرف تعلق می گیرد ، خسارت معنوی دانسته اند . این تقسیم بندی در حقوق فرانسه هم
وجود دارد .
بسیاری از حقوقدانان ، خسارت را از آن جهت که به دارایی ها و حقوق مالی وارد می شود
خسارت مادی و از آن جهت که موجب لطمه بر سرمایه ی معنوی است خسارت معنوی
دانسته اند . در بسیاری از نوشته های حقوقی و در قوانین بسیاری از کشورها از این تقسیم
خسارت پیروی شده است.